In de proeftuin van Boer aan het Roer testen we innovaties die de agrarische sector en de Foodvalley regio als geheel toekomstbestendig moeten maken. Maar wie selecteren de innovaties? Wie zorgen dat de proeven goed verlopen? In deze rubriek daarom aandacht voor de mensen áchter de proeftuin, met deze keer: Jan van Ommeren (varkenshouder) en Paula Rijkens (Innovation Lead Circular Agrifood bij Foodvalley NL). Beiden nemen deel aan het Expertteam Circulair Veevoer.
Binnen het thema Circulair Veevoer wordt gezocht naar innovaties om een circulair voedselsysteem te realiseren: een zoektocht naar alternatieve veevoerstromen met bijvoorbeeld regionale grondstoffen en/of andere reststromen die niet geschikt zijn voor menselijke consumptie. Zes innovaties zijn hiervoor aangemeld en beoordeeld door dit Expertteam onder leiding van Paula Rijkens.
Waarom is aandacht voor circulair veevoer belangrijk in deze regio?
Paula: “In de Foodvalley regio met relatief veel veehouders is het interessant om te onderzoeken of we veevoerstromen kunnen optimaliseren. Door reststromen optimaal te gebruiken en minder sojaschroot te gebruiken kan duurzamer worden geproduceerd. Met de Regio Deal zien we dat zowel veevoerbedrijven als onderzoeksinstellingen de handschoen oppakken en graag in de proeftuin hun innovatie getest zouden willen hebben. De kansen liggen volgens mij in de innovaties die breed inzetbaar zijn.”
Jan van Ommeren, als vleesvarkenshouder in Lunteren zet jij dagelijks reststromen in als veevoer voor je varkens. Heb je nog ideeën opgedaan door je deelname aan het Expertteam?
Jan: “De ingediende plannen waren interessant en zeker innovaties gericht op de varkenssector hadden mijn aandacht. Bijvoorbeeld het plan om varkensvoer 100 procent met reststromen te organiseren. Dat is ambitieus, op ons bedrijf is nu 60 procent van ons voer afkomstig uit reststromen. De meeste kansen zie ik op het gebied van insecteneiwit, ook daar zijn een aantal ideeën voor binnengekomen.”
Sinds begin dit jaar kon iedereen zijn innovatieve idee op het gebied van Circulair Veevoer via Boer aan het Roer indienen. Het Expertteam Circulair Veevoer heeft de plannen nader onderzocht op haalbaarheid voor de FoodValley regio. Wat zijn de belangrijkste eisen?
Paula: De concepten richten zich op alternatieve eiwitbronnen ter vervanging van met name sojaschroot, herintroductie diermeel of introductie reststromen. Geselecteerde concepten worden in de proeftuin van de regio getest. Deze worden met sensortechnologieën gemeten. Ook worden de haalbaarheid en de kosten bepaald. Het gaat erom dat we met Boer aan het Roer plannen die nóg niet breed inzetbaar zijn, maar wel interessant voor de sector, uitproberen. Neem bijvoorbeeld insectenmeel als veevoer, waar ook Jan aan refereerde: insecten mag je nu voeren, insectenmeel nóg niet. De verwachting is dat dit wel toegestaan wordt door Europa. Die kans om voorbereid te zijn als wetgeving is toegestaan, moeten we grijpen!”
Het Expertteam bestaat uit veehouders, medewerkers van WUR en hogeschool AERES, de brancheorganisatie Nevedi en beleidsmedewerkers vanuit de provincie Gelderland. Wat voor discussie ontstond tijdens het bespreken van de innovaties?
Paula: “Een heel enthousiaste en positief-kritische discussie, waarbij we zowel over de innovatie als de betekenis van de innovatie voor de sector, hebben besproken. Op het gebied van Circulair Veevoer staan eigenlijk alle neuzen dezelfde kant op en worden kansen gezien op het gebied van alternatieve eiwitbronnen zoals insecten, herintroductie diermeel en optimalisatie van (regionale) reststromen. Blij waren we met de ideeën die ook van buiten de regio kwamen, en die wel van invloed kunnen zijn in de regio. De ingediende plannen sloten allemaal aan op de innovaties die we gehoopt hadden binnen te krijgen. We hebben de innovaties dan ook van opbouwend advies kunnen voorzien. Het is nu aan het Interdisciplinair Team om een definitieve keuze te maken.”
Jan, jij had je in eerste instantie aangemeld als Proeftuinboer. Baal je dat je niet één van de ingediende innovaties kunt uitproberen?
Jan: “Er zitten ideeën tussen die ik graag had willen uitproberen inderdaad, maar het volgen is ook leerzaam. En ik ben klaar voor de 2e ronde: innovaties gericht op Circulair Veevoer kunnen tot het nieuwe jaar weer ingediend worden.
Meer informatie
Begin november is de eerste selectieronde van innovaties voor de proeftuin geweest. Begin februari komt het Interdisciplinair Team weer bij elkaar om de tweede ronde te beoordelen. Voor deze ronde worden innovaties meegenomen die zijn aangemeld tot en met 31 december 2020. Innovatoren die in deze ronde mee willen doen worden opgeroepen om zich vooral te melden. In 2021 zullen er weer nieuwe rondes open gesteld worden. Veehouderijbedrijven waar innovaties geïmplementeerd kunnen worden om te testen (pilotbedrijven) kunnen doorlopend worden aangemeld. Daarnaast zijn veehouders ook welkom om zich via info@boeraanhetroer.nl te melden voor het thema Verdienmodellen waar masterclasses en cursussen worden georganiseerd.